Verhalen over de Tweede Wereldoorlog

De naoorlogse afrekening (die duizenden onschuldige Duitsers trof)

Joodse Nederlanders die de Holocaust overleefden kregen na de oorlog vaak te maken met een kille overheid, geroofd bezit en belastingnaheffingen. Duits-joodse en politieke vluchtelingen in Nederland moesten ook nog eens bewijzen dat ze geen ‘vijand’ waren. En daar stevig voor betalen. Weinig empathie Dat de weinige Nederlandse joden die de bevrijding mochten beleven daarna … Lees meer

Gewapend vrouwenverzet in de Zaanstreek

Gewapend verzet werd tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland vooral gezien als een mannenzaak. Vrouwen die liquidaties uitvoerden, zoals Hannie Schaft, Truus en Freddie Oversteegen, waren al helemaal uitzonderlijk. Maar geoefend werd er wel door beide seksen, vooral tijdens de laatste oorlogsmaanden. (De)monteren De bezetter onderschatte nogal eens de inzet van vrouwen binnen de illegaliteit. … Lees meer

Pilotenhelpers in de Zaanstreek

In 2009 publiceerde Bram Kemp zijn boek De luchtoorlog boven de Zaanstreek. Daarin staan verhalen over vliegtuigen die tussen 1940 en 1945 neerstortten in en rond de Zaanstreek, het lot van de bemanningen en de helpers van geallieerde bemanningsleden. Naar nu blijkt hielpen er vele tientallen Zaankanters mee om de neergehaalde vliegeniers in veiligheid te … Lees meer

De nacht waarin de nazi’s de Zaanse CPN decimeerden

In de nacht van 22 op 23 november 1943 slaat de Sicherheitsdienst een enorme bres in de Zaanse tak van de Communistische Partij van Nederland. Het Zaandamse CPN-lid Franci de Munck-Siffels heeft, na de ontdekking dat haar ondergronds werkende echtgenoot een buitenechtelijke relatie onderhoudt, de SD ingelicht. Ze verraadt vervolgens tientallen linkse Zaankanters. Hieronder het … Lees meer

De bijna-nekslag voor de Noord-Hollandse LO

Op 19 oktober 1943 arresteerde de Sicherheitsdienst de vrijwel voltallige provinciale top en een paar landelijke kopstukken van de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers. Het was een ramp voor de LO. Vooral de toonaangevende Zaanse tak werd zwaar getroffen. Kort na de bevrijding besloot de Stichting Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers-Landelijke Knokploeg tot … Lees meer

Hannie Schaft in de Zaanstreek

Hoewel Hannie Schaft er nooit heeft gewoond, zijn in de Zaanstreek twee monumenten geplaatst voor dit vermoorde icoon van het gewapend verzet. Hoe zit dat? Zaandam heeft een in steen gehouwen herinnering voor Hannie Schaft op de Westzijde. En in Oostzaan bestaat ook al decennia een monument voor ‘het meisje met het rode haar’ (waarop … Lees meer

De joodse familie Berliner, afgedankt en opgejaagd

Keulenaar Ernst Berliner was in de jaren dertig coach en kameraad van de Duitse wereldkampioen wielrennen Albert Richter. Die verzette zich tegen het Hitler-regime en werd daarom in januari 1940 vermoord. Berliner leefde toen al ruim twee jaar met zijn gezin als joodse vluchtelingen in Nederland. Hieronder het -met extra foto’s aangevulde – hoofdstuk over … Lees meer

Marinus Bibbe, de vergeten verzetsman die zelf niet kon vergeten

Loe de Jong schatte het aantal Nederlandse verzetsstrijders op ongeveer 45.000. Inmiddels is duidelijk dat het er veel meer waren. Onder wie Rienus Bibbe, een totaal vergeten Zaans Knokploeglid met een imposant oorlogs-CV. De conclusie van de Buitengewone Pensioenraad was helder. Voor Marinus Jacobus Gerrit Bibbe uit Krommenie, ten tijde van de beschikking in januari … Lees meer