Verhalen over de Tweede Wereldoorlog
Na anderhalf jaar Arbeitseinsatz en een ontsnapping verlangde Pieter Berkhout meer dan ooit naar zijn vrouw en zijn woonplaats Zaandam. Maar ook al was Nederland bevrijd, het bleek nog niet zo makkelijk om thuis te komen. In zijn dagboek hield Berkhout de moeizame terugkeer bij. Amerikaans uniform De geboren Assendelver Pieter Berkhout (1913) verbleef vanwege … Lees verder
Op de dag die later D-day bleek te zijn, moest Gerrit Onrust opdraven bij de Zentralstelle für jüdische Auswanderung. Als melkboer in de Amsterdamse Rivierenbuurt was hij natuurlijk goed op de hoogte van wat er in de wijk speelde. Hij heeft er echter nooit over verteld. Hier een reconstructie door zijn kleinzoon. Zentralstelle In de … Lees verder
Ik ken geen ander voorbeeld van een joods gezin in Nederland dat, ongehinderd door de autoriteiten, tijdens de bezetting onder de eigen naam in het eigen huis kon blijven wonen. Door een combinatie van succesvolle obstructie, een dosis geluk en missers van de anders zo gründlich opererende nazi’s kwam de Zaandamse familie Strauss strijdend, maar … Lees verder
Zijn naam komt niet voor in het rapport van de Radboud Universiteit over de roof van vastgoed dat eigendom was van Zaans-joodse inwoners. Toch kocht en verkocht ook de Zaandamse makelaar Pieter Dirk Pos zulke huizen. Zij het (vooral?) in Amsterdam en wellicht niet van harte. Abraham Groonheim Zes dagen per week, van maandag t/m … Lees verder
Twee maanden voor de Duitse capitulatie belden Zaanse verzetsstrijders aan bij Gerrit Heijn. Vermomd als agent wilden ze hem beroven. De hamsterende AH-directeur toonde zich niet onder de indruk van het gewapende machtsvertoon. Waarna de situatie flink uit de hand liep. Materiaalgebrek Tijdens de acht laatste oorlogsmaanden trekken leden van de Binnenlandse Strijdkrachten langs Zaanse … Lees verder
Toen de Zaanse politie in de Hongerwinter de toenemende criminaliteit niet langer de baas was, sprongen de Binnenlandse Strijdkrachten bij. Dat ging op weinig zachtzinnige wijze. Meerdere misdadigers stierven door een kogel van het verzet. De Zaandamse inbreker/zwarthandelaar Gerrit Jan Brinkman, telg uit een familie met veel verzetsstrijders, ontsnapte op het nippertje aan een voortijdige … Lees verder
In 2019 overleed Bep Koeman op 103-jarige leeftijd. Ze behoorde tot de laatste generatie verzetsstrijders die konden getuigen van hun werk tegen het nazisme voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Kort voor haar dood sprak ik met deze weerbare Zaandamse. Politieke vluchtelingen Elisabeth Anna (‘Bep’) Westmijze (19-4-1915) was al vroeg politiek actief. Nog voor ze … Lees verder
In januari 1945 reisden twee Zaandamse bankmedewerkers naar Friesland in een wanhopige poging om aan eten te komen voor de leden van de Gereformeerde Kerk in hun woonplaats. Met teksten en tekeningen legden ze hun wekenlange hongertocht per schip vast in een bijzonder dagboek. Deel 12 (slot): Naar huis. ZONDAG 28 JANUARI Sneeuw en nog … Lees verder