Verhalen over de Tweede Wereldoorlog

Het verzet, de verrader, zijn vrouw en hun vriendin (3)

De Amsterdamse assistent-jurist Johan (‘Han’) van Lom verraadde in januari 1945 de top van de Nederlandse illegaliteit, in een poging zijn vriendin Tjodina (‘Ini’) Tymstra uit de handen van de Sicherheitsdienst te krijgen. Zowel Ini als Van Loms vrouw Cornelia (‘Non’) schreef over die roerige periode. De liquidatie van de verrader, het lot van zijn … Lees meer

Het verzet, de verrader, zijn vrouw en zijn vriendin (2)

De Amsterdamse assistent-jurist Johan (‘Han’) van Lom verraadde in januari 1945 de top van de Nederlandse illegaliteit, in een poging zijn vriendin Tjodina (‘Ini’) Tymstra uit de handen van de Sicherheitsdienst te krijgen. Zowel Ini als Van Loms vrouw Cornelia (‘Non’) schreef over die roerige periode. De liquidatie van de verrader, het lot van zijn … Lees meer

Het verzet, de verrader, zijn vrouw en hun vriendin (1)

De Amsterdamse assistent-jurist Johan (‘Han’) van Lom verraadde in januari 1945 de top van de Nederlandse illegaliteit, in een poging zijn vriendin Tjodina (‘Ini’) Tymstra uit de handen van de Sicherheitsdienst te krijgen. Zowel Ini als Van Loms vrouw Cornelia (‘Non’) schreef over die roerige periode. De liquidatie van de verrader, het lot van zijn … Lees meer

De ontsnappingen van Rijn Jongh

Het Zaandamse BS-lid Rijn Jongh zag in het voorjaar van 1945 enkele malen de dood in de ogen. Gelukkig haalde hij heelhuids de bevrijding. Drie decennia later zette hij zijn belevenissen op papier. In 1974 schreef Rijn Jongh (7-8-1911/26-3-1996) een rapport over enkele verzetsacties waarbij hij betrokken raakte. Een daarvan speelde zich af bij de … Lees meer

Jacob Reek: opkomst en neergang van een CPN-kopstuk

Jacob Reek uit Krommenie behoorde gedurende de jaren dertig tot de kopstukken van de Communistische Partij van Nederland. Hij ging in 1940 in het verzet en werd al snel gearresteerd, maar overleefde desondanks als een van de weinige CPN-leiders de oorlog. Vervolgens werd hij uit de partij gegooid. Waarom? Geweigerd Het is één zin in … Lees meer

Leo Horn als staatsgevaarlijke scheidsrechter

Als joodse verzetsstrijder werd hij in de oorlog gezocht door de nazi’s. Nadien hield de Binnenlandse Veiligheidsdienst Leo Horn langdurig in de gaten. Vanwaar die vijandige belangstelling voor de misschien wel beste scheidsrechter die Nederland ooit had? Scheidsrechter ‘Aangelegd op verzoek van ACD PIB d.d. 3-3-1954’, luidt de eerste zin in het BVD-dossier van Amsterdammer … Lees meer

De negen levens van verzetsman Arend Kat

Zaandammer Arend Kat (13-1-1921/20-12-1996) schreef veertig jaar na de bevrijding zijn oorlogsherinneringen op, met het oog op het boek Bezetting en verzet aan de Zaan. Dat verscheen in 1985 en bevat verhalen van en over ondergrondse werkers in de jaren 1940-1945. Slechts een fractie van Kats belevenissen haalde de publicatie. Onlangs ontving ik het complete … Lees meer

Zaandam als weerbarstig bolwerk

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zagen de nazi’s Zaandam als een lastige, dwarse gemeente. Uit nieuw gevonden documenten blijkt die onwil om te collaboreren eens te meer. De in 1941 tot burgemeester van Zaandam benoemde NSB’er Cornelis van Ravenswaay beschouwt zijn nieuwe gemeente als een uitdaging. Amper begonnen schrijft hij aan de provinciecommissaris over ‘alle tegenstrevende … Lees meer