Verhalen over de Tweede Wereldoorlog

De nacht waarin de nazi’s de Zaanse CPN decimeerden

In de nacht van 22 op 23 november 1943 slaat de Sicherheitsdienst een enorme bres in de Zaanse tak van de Communistische Partij van Nederland. Het Zaandamse CPN-lid Franci de Munck-Siffels heeft, na de ontdekking dat haar ondergronds werkende echtgenoot een buitenechtelijke relatie onderhoudt, de SD ingelicht. Ze verraadt vervolgens tientallen linkse Zaankanters. Hieronder het … Lees meer

Jacob Reek: opkomst en neergang van een CPN-kopstuk

Jacob Reek uit Krommenie behoorde gedurende de jaren dertig tot de kopstukken van de Communistische Partij van Nederland. Hij ging in 1940 in het verzet en werd al snel gearresteerd, maar overleefde desondanks als een van de weinige CPN-leiders de oorlog. Vervolgens werd hij uit de partij gegooid. Waarom? Geweigerd Het is één zin in … Lees meer

Mijndert van der Horst: voor, tijdens en na de oorlog gezocht

Twee van de dapperste Zaandamse verzetsstrijders waren homoseksueel. Cook Brummer, de stoutmoedige oorlogsdirecteur van de Zaandamse essencefabriek Polak & Schwarz, haalde al eens de Nederlandse televisie. Maar wie was toch zijn stadgenoot Mijndert van der Horst? Onlangs doken er nieuwe documenten op van en over deze onverschrokken communist. Hij werd zowel voor, tijdens als na … Lees meer

Het geplande, maar nooit geschreven CPN-gedenkboek

Geen politieke organisatie had tussen 1940 en 1945 zoveel doden te betreuren als de Communistische Partij van Nederland. Ruim duizend leden en sympathisanten stierven in een concentratiekamp, een gevangenis of voor een vuurpeloton. De naoorlogse CPN had dus alle reden om een uitgebreid in memoriam aan hen te wijden. Maar het gedenkboek dat de partij … Lees meer

De naargeestige kampherinneringen van Gerrit Bakker

Bij het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie bevindt zich een oorlogsverhaal van Zaandammer Gerardus (‘Gerrit’) Bakker. Deze communistische verzetsman werd op 23 november 1943 (hij noemt zelf abusievelijk een andere datum) als gevolg van verraad door de Sicherheitspolizei in de Albert Hahnstraat van zijn bed gelicht. Na te zijn veroordeeld is deze timmerman afgevoerd naar Duitsland. … Lees meer

Ber en Uut Hulsing uit Zaandam: ‘De eerste slachtoffers van de Koude Oorlog’

Soms krijg je zomaar een pareltje in de schoot geworpen. Zoals een op YouTube geplaatst, ontroerend liedje van Uut en Ber Hulsing. Het inmiddels vrijwel vergeten Zaandamse verzetsechtpaar zong het na de bevrijding voor een slinkend, want communistisch publiek. Parool-journalist Paul Arnoldussen schreef in 1994 een mooi artikel over dit communistische stel. “De eerste slachtoffers van … Lees meer