Hongertocht van Zaandam naar Friesland en terug (12)

In januari 1945 reisden twee Zaandamse bankmedewerkers naar Friesland in een wanhopige poging om aan eten te komen voor de leden van de Gereformeerde Kerk in hun woonplaats. Met teksten en tekeningen legden ze hun wekenlange hongertocht per schip vast in een bijzonder dagboek. Deel 12 (slot): Naar huis.

ZONDAG 28 JANUARI

Sneeuw en nog eens sneeuw. K.[untz] bracht zijn plan om naar huis te gaan, teneinde onze komst voor te bereiden, ten uitvoer. In een hevige sneeuwstorm vertrok hij op de fiets. R.[agetlie] hield zich in dien tijd onledig met het organiseeren van een reddingsploeg voor de boot van Jan de Vries, waarin hij tamelijk wel geslaagd was, maar [wat] tenslotte toch nog misliep. Na een zware tocht kwam K.[untz] ’s middags vier uur in Zaandam aan. Na zich eerst grondig gereinigd te hebben, kon hij bezoek ontvangen, waarvan de Heeren Kakes en Zwolsman gaarne gebruikmaakten [om] de vele lotgevallen te hooren vertellen. De vooroorlogsche sigaar van den Heer Kakes liet zich best smaken.

‘Na zich eerst grondig gereinigd te hebben, kon hij bezoek ontvangen.’

Middelerwijl was de sleep ’s middags om twee uur naar Den Helder bij goede wind en kalme zee uit Den Oever vertrokken. R.[agetlie] bleef nog even achter en zou in Den Helder aan boord komen, waar hij om half 6 arriveerde. In de sluis ging hij aan boord en [we] voeren dien avond gelukkig nog door en bereikten om 9 uur Het Zand.

MAANDAG 29 JANUARI 1945. EINDE VAN DEN TOCHT

Nadat de ‘Sassenheim I’ het ijs gebroken had, vertrok de sleep om 9 uur. Nu bracht elke schroefslag ons dichter bij huis. De tocht was door het ijs niet gemakkelijk en [we] vorderden langzaam. De laatste 24 uur ging het boven verwachting en R.[agetlie] verheugde zich al in de verrassing die zijn komst zou bereiden. In Alkmaar de gebruikelijke controle der Duitschers. Grondig werd alles onderzocht, maar gelukkig werd niets gevonden.

Wat waren allen blij toen het onderzoek achter de rug was en de laatste ronde in ging. Nu kwam de spanning. Zullen we nog voor de avond in Zaandam zijn, zoodat we nog naar huis kunnen. Langs Marken-Binnen en Krommenie ging het naar Wormerveer. Het ijs was zoo sterk dat de kinderen tot vlakbij de boot konden loopen.

‘Nu kwam de spanning.’

’s Avonds om plusminus 7 uur werden we voor het Blauwhoedenveem losgegooid. Het ijs was daar gebroken en besloten we daar de reis te beëindigen. We hadden nog gelegenheid een paar wachten te engageeren en de Heer Kakes van onze aankomst te verwittigen om nog voor achten thuis te zijn.

EPILOOG

Wij hebben gemeend met het op schrift stellen van onze belevenissen van deze historische tocht, deze aan de vergetelheid te moeten onttrekken. Ook dit werk kan geen aanspraak maken op volledigheid of volmaaktheid. Niettemin vertrouwen wij hiermede aan een heimelijke wensch van velen te hebben voldaan.

Met ongeduld werd onze terugkomst verbeid. Begrijpelijk. De voedselsituatie was er inmiddels niet beter op geworden. Integendeel. De nood was hoog gestegen. Alom zagen wij blijde gezichten. Ook wij waren verheugd met onze behouden thuiskomst. Ondanks tegenslagen, teleurstellingen, ja zelfs tegenwerkingen, die rijkelijk ons deel waren, overheerschte de danktoon in ons hart, dat wij deze reis in het belang van de leden onzer Kerken mochten ondernemen.

Deze weg ging niet altijd over rozen. We kenden daarom ook oogenblikken van moedeloosheid, maar dat duurde niet lang. Het onverwoestbaar optimisme van Ragetlie zorgde daar wel voor. Bovendien, we wisten ons gesterkt in het besef dat dit werk in Gods kracht aangevangen, gedragen werd door het persoonlijk zoowel het gemeenschappelijk gebed van hen die wij in Zaandam achterlieten.

‘Deze weg ging niet altijd over rozen.’

Naast de vele woorden van dank die wij aan menschen verschuldigd zijn, past ons bovenal Hem dank te zeggen, die ons naar lichaam en geest in staat gesteld heeft, deze zoo belangrijke taak tot een bevredigend einde te brengen, waardoor het voor onze Kerken mogelijk was tot aan de bevrijding van ons Vaderland in de ergste nood te voorzien.
God van den Hemel heeft het ons doen gelukken.

(Met dank aan Kees Brinkman, die scans van het dagboek beschikbaar stelde.)

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en dit wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand te houden.

ValutaBedrag





Plaats een reactie

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.