De acht laatste (en zwaarste) oorlogsmaanden hield Dick Daalder een dagboek bij. De in Koog aan de Zaan wonende verzetsman was goed op de hoogte van de soms traumatische dagelijkse gang van zaken. Op Mei tot Mei publiceer ik in wekelijkse etappes zijn hele dagboek, met [ ] her en der wat duiding.
Woensdag 11 april 1945
Volgens de geallieerde schattingen zouden er hier in Nederland 60.000 man Duitse troepen ingesloten zijn, waarvan 20.000 elitetroepen. Dat alle troepen niet even goed zijn, blijkt wel uit het verhaal over de muiterij op Texel, waarover ik het volgende hoorde. Verleden woensdag is het grootste deel van de bezetting op Texel, dat uit Russen, Georgiërs of Mongolen bestond, gaan muiten. Zij hebben de Duitse officieren en minderen vermoord. Toen de muiterij goed op gang was, zou de ondergrondse zich vrij hebben gevoeld en alle NSB’ers, landverraders en collaborateurs hebben opgehangen.
Inmiddels was de strijd losgebarsten tussen de stelling Den Helder en het eiland Texel, aanvankelijk bestaande uit een artillerieduel. Den Burg op Texel zou zwaar gehavend zijn. De burgers van Den Helder waren bezig om de stad te verlaten, omdat zij vreesden dat de muiters het artillerievuur zouden verleggen naar de stad. Vervolgens heeft de bezetting van Den Helder een landingspoging gedaan bij Oudeschild; deze werd afgeslagen.
Een latere landing op de zuid-westpunt van het eiland is waarschijnlijk onder dekking van artillerievuur gelukt. Volgens de laatste berichten zou de Duitse legerleiding de toestand op Texel nu weer in handen hebben.
In Het Gooi is deze week voor donderdag geen brood. In Amsterdam werkt de centrale keuken vrijwel niet meer door gebrek aan electriciteit.
Donderdag 12 april 1945
Vandaag werd bevestigd dat de Canadezen tussen Deventer en Zutphen de IJssel zijn overgestoken. Waarschijnlijk gebeurde dit na de desbetreffende geruchten, die wij reeds op 6 april hoorden.
Vandaag is de laatste centrale van het PEN gestopt. Vanaf 3 uur geen telefoons meer. Om 2 uur even weinig water, maar daarna weer normaal, maar vanavond is er in het geheel geen water meer.
(Wordt vervolgd)