De acht laatste (en zwaarste) oorlogsmaanden hield Dick Daalder een dagboek bij. De in Koog aan de Zaan wonende verzetsman was goed op de hoogte van de soms traumatische dagelijkse gang van zaken. Op Mei tot Mei publiceer ik in wekelijkse etappes zijn hele dagboek, met [ ] her en der wat duiding.
1 april, 1e Paasdag 1945
De Duitsers trekken weg. Vanmorgen ging een trein met 57 zwaar geladen wagens met oorlogsmaterieel, fietsen, groente, enz. naar het zuiden over de inmiddels gerepareerde brug over de Nauernaschevaart.
In de buurt van Deventer wordt gevochten; de mensen moeten in hun huizen blijven. Het lijkt wel of het offensief tegen de IJssellinie beginnen gaat. Komt de bevrijding dan uit het oosten? Het oorlogsnieuws is over het algemeen goed.
Dinsdag 3 april
Gisteren 2e Paasdag begon de dag met een poging van de ondergrondse om de spoorbrug over de Sluissloot te vernielen. Omstreeks 12 uur een harde klap. Er zijn veel ruiten in de buurt gebroken; de pannen zijn van de daken gevlogen. Een kwartier na de ontploffing komt er een trein met 60 zwaar beladen wagens; ze stopt, soldaten springen eruit, ze kijken alles na, even later rijdt de trein heel langzaam, maar ongestoord door naar het zuiden, naar Amsterdam en misschien nog naar Duitsland. De aanslag was mislukt.
Vrijdag 6 april 1945
De volgende week gaan wij op rantsoen van 500 gram in plaats van 800 gram brood. Daarbij komt dan nog 400 gram van het internationale Rode Kruis. Alles zag er verleden week zo rooskleurig uit nu het goed gaat, inderdaad zeer goed, maar niet in ons land.
Er zijn heel veel geruchten. Er zouden Engelse patrouilles op de Veluwe zijn. De IJssellinie zou doorbroken zijn. Eén ding staat echter vast. Vanavond heb ik het front weer gehoord, heel in de verte het gebulder van geschut, maar klinkt het nu zoveel dichterbij dan anderhalve maand of twee maanden geleden? Ik weet het eigenlijk niet.
(Wordt vervolgd)