De acht laatste (en zwaarste) oorlogsmaanden hield Dick Daalder een dagboek bij. De in Koog aan de Zaan wonende verzetsman was goed op de hoogte van de soms traumatische dagelijkse gang van zaken. Op Mei tot Mei publiceer ik in wekelijkse etappes zijn hele dagboek, met [ ] her en der wat duiding.

Maandag 1 januari

Hier aan de Zaan zijn sinds zaterdag 35 man Groene Politie. Zij bewaken o.a. de Julianabrug, naar zij zelf zeggen om auto’s met terroristen op te vangen. Ook controleren ze of de mensen zich aan de spertijd houden. Vooral zijn ze fel op houthakkers, die de bomen langs de straat weghalen. Ze hebben nl. deze bomen nodig als dekking tegen vliegtuigaanvallen. Of de bewaking helpt is de vraag. De brandstofnood is groot. Langs de Provincialeweg en hier langs de straat is de gehele beplanting vrijwel geheel gesloopt. Bomen boven de 30 cm. doorsnee worden niet weggehaald, omdat deze bomen niet gedurende één nacht verwijderd kunnen worden.
Met razzia’s is het rustig.

Woensdag 3 januari

In Rotterdam hebben ongeveer 200 man ondergrondse strijdkrachten een overval gepleegd op het Casino waar de SD was ondergebracht en een aantal moffengrieten. Het Casino werd volkomen uitgemoord. Radio Oranje heeft verboden om vrijstellingen aan te vragen voor de komende wegvoering van mannen van de jaargangen 1905 tot 1928.

Vrijdag 5 januari 1945

Gisteren is bekendgemaakt dat tussen vandaag en a.s. maandag alle mannen van de lichting 1905 tot 1928 zich moeten melden bij het Arbeidsbureau. In verband hiermede het volgende. Gisteren stond deze maatregel aangeplakt aan de binnenzijde van de ramen van het gemeentehuis. Vandaag echter was ze verdwenen, maar buiten het gemeentehuis op een schoongemaakt aanplakbord was de proclamatie van H.M. regering te vinden: ‘Burgers meldt U niet. Alle ambtenaren die meewerken zullen als collaborateurs vervolgd en gestraft worden.’ De proclamatie was bekroond door het Nederlandse wapen. Er begint dus wel iets te veranderen.

Het rantsoen dat wij kregen in de week van 31 december 1944 tot 6 januari 1945 bestond uit: 1000 gram brood, 90 gram vlees, 70 gram olie, 50 gram kaas, 2 kg. groente, 1 kg. aardappelen, in totaal 4785 call. in een week, dat is 685 call. per dag. Door het inwisselen van een aardappelbon tegen 7 maaltijden van de Centrale Keuken kon dit rantsoen verhoogd worden met 245 call. per dag tot 930 call.

(Wordt vervolgd)