Jodenhelper Ragut en jodenjager Ragut
De ene Ragut verblijdde de joodse gemeenschap met een bijdrage voor de te bouwen synagoge, de andere Ragut plunderde tachtig jaar later datzelfde Zaanse godshuis
Het Hongerwinterdagboek van Herman Johan Nachbar
Dat van Anne Frank is zonder twijfel het bekendste. Maar verspreid over Nederland liggen nog honderden andere oorlogsdagboeken. In de meeste is de winter van
Gevangen en gefilmd in kamp Westerbork. Maar wie herkent Josef Laufbaum uit Oostzaan?
In 1944 maakte de gevangen joodse fotograaf Rudolf Breslauer in opdracht van de kampcommandant van Westerbork een film waarop het dagelijks leven in het Drentse
Verborgen verzet op de Westzijde
Na de bevrijding bleef de rol van het gereformeerde volksdeel binnen het Zaanse verzet onderbelicht. En dat terwijl de weerstand van deze christelijke stroming tegen
Twee jong gestorven Zaanse brigadisten. ‘Ik had wel trek om naar Spanje te gaan’
Sommige Zaankanters zagen al vroeg de gevaren van het overal in Europa oprukkende fascisme en verbonden daar consequenties aan. Bijvoorbeeld door na 1936 naar het
Lores lef. Het verzet van een joods ‘ijskonijn’
Lore Durlacher was politiek vluchteling, links en joods. En dus gehaat door de nazi’s. Tijdens de Tweede Wereldoorlog groeide dit ‘ijskonijn’ uit tot een van
Kristallnacht in Vlotho, vlucht naar Zaandam. ‘Ze gedroegen zich als wilden’
In mijn boek Eisendrath, een verzonken familie komen ook de lotgevallen van de Duits-joodse familie Juchenheim aan bod. Na de Kristallnacht vluchtte een aantal gezinsleden
Joop de Munck mocht niet in Spanje vechten
Een van de genoemde Zaanse Spanjestrijders in het gelijknamige, met de Bredenhofprijs bekroonde boek was Joop de Munck. Maar de daarin geuite veronderstelling dat deze
De spionerende minister, de vigerende staatssecretaris en de bankierende verzetsleider
De vorige staatssecretaris van Defensie (en latere minister van Infrastructuur en Waterstaat), Barbara Visser, woont in wat vroeger de achtertuin was van ‘bankier van het
Voor het vuurpeloton bestemde Oostzaner leefde nog 46 jaar
De Oostzaanse NSB-burgemeester De Bree arresteerde in 1943 zijn plaatsgenoot Marinus Kuijt, op verdenking van zwarthandel. Toen bleek dat Kuijt ook nog een geladen vuurwapen
De hechte verzetsbanden tussen Urk en de Zaanstreek
Tijdens de oorlog liepen er heel wat verzetslijntjes tussen het gereformeerde vissersdorp Urk en de ‘rode’ Zaanstreek. Toeval? De oplettende beschouwer van het digitale Joods
Gevlucht. Zaandam/Westerbork/Koog-Zaandijk
Elders op deze website is te lezen dat tussen juli 1942 en april 1945 rond de driehonderd joodse gevangenen uit kamp Westerbork wisten te ontsnappen.
Opmars en neergang van de ‘stinkende’ Zaandamse (nationaal-)socialist Jan Duijs
Een veelbelovender politicus dan Jan Duijs heeft de Zaanstreek zelden gehad, in de dubbele betekenis van het woord. De charismatische SDAP’er schetste zijn massale arbeidersachterban
De moord op advocaat Theo Eskens (1906-1944)
Dat Theo Eskens amper een rol speelt in de Zaanse oorlogsliteratuur is zowel begrijpelijk als een omissie. In de week dat de Tweede Wereldoorlog uitbrak,
Botsende belangen. De Zaandamse Rijksduitsers
Een jaar na de Duitse inval in Nederland woonden er in Zaandam ruim tweehonderd Rijksduitsers. Het was een explosief amalgaam, met zowel tientallen veelal joodse