Ber en Uut Hulsing uit Zaandam: ‘De eerste slachtoffers van de Koude Oorlog’
Soms krijg je zomaar een pareltje in de schoot geworpen. Zoals een op YouTube geplaatst, ontroerend liedje van Uut en Ber Hulsing. Het inmiddels vrijwel
De Binnenlandse Strijdkrachten in Wormerveer
Er bestaan meerdere naoorlogse foto’s van de verzamelde Binnenlandse Strijdkrachten in de Zaanstreek. Maar wie is wie? Een van de bekende foto’s is bijvoorbeeld genomen voor
De rondzendbrieven van de familie Veen
Het Noord-Hollands Archief bezit een bijzondere collectie schrijfsels van het Zaandamse echtpaar Veen. Alida Christina Veen-Brons (Amsterdam, 24-11-1878) maakte tussen 1940 en 1943 in haar
Schuilnamen in de Zaanse illegaliteit
Wie boeken leest over het Zaanse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog komt daarin nogal eens schuilnamen tegen. Dat is geen probleem, zolang de echte persoon achter
De joodse school in Zaandam (1941-1942)
Het is een detail in de geschiedenis van de Zaanse jodenvervolging, maar dan wel een detail dat niet was terug te vinden in de geschiedschrijving.
Het eerste joodse slachtoffer uit de Zaanstreek
Begin 1941 waren de Zaanse joden nog niet verdreven naar het Amsterdamse Judenviertel. Dat zou pas een jaar later gebeuren. Veel Amsterdamse joden volgden toen
De Artillerie Inrichtingen en de jodenvervolging
Op 25 februari 1941 brak in Amsterdam de Februaristaking uit. De Communistische Partij Nederland had er toe opgeroepen, onder meer uit protest tegen de jodenvervolging.
14 januari 1942: Zaandam wordt ‘Judenrein’
Zaandam werd in 1942 als eerste Nederlandse gemeente ‘Judenrein’ gemaakt. Deze ‘evacuatie’ was een tussenstap in de ‘Endlösung’. Een document of een verklaring waarom Zaandam door de
Twee Zaanse verzetsstrijders, één brief
In het voorjaar van 1941 arresteerden de nationaal-socialisten Jan Kalff (1901-1974), de burgemeester van Krommenie. Hij werd Duitsvijandig bevonden en belandde daarom in de gevangenis
Hendrik van der Kraan, jodenjager
In vrijwel geen enkel boek over de Zaanstreek tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt zijn naam genoemd. Toch herbergde Zaandam gedurende die jaren één van de
Zaanse handel met Westerbork
Medio 2011 verscheen het boek ‘Bloembollen’ voor Westerbork. Daarin is onder meer nauwgezet vastgelegd hoe een groep Zaanse doopsgezinden de joodse gevangenen in kamp Westerbork
Antisemitisme door vriend en vijand
Het was een opvallend bericht in het Noordhollands Dagblad van 10 december 2010 (overgenomen door onder meer Het Parool en GeenStijl): in 1943 stuurde een
Mislukte aanslagen van het Zaanse verzet
In de Zaanstreek werden tussen 1943 en 1945 ruim twintig mannen en vrouwen gedood door de illegaliteit. De conclusie lijkt gerechtvaardigd dat door deze liquidaties
Oorlogsmuseum in Zaandam?
Jolande Withuis, onderzoekster bij het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie, hield een lezing bij de viering van 25 jaar Verzetsmuseum. Ik citeer de eerste twee alinea’s
Sinterklaas bij de Eikema’s
NIOD-medewerkster Hinke Piersma presenteerde in oktober 2009 het boek Zou de goede Sint wel komen… Ze heeft een stuk of vijftig Sinterklaasrijmen uit de oorlog bij elkaar gezet