
Het warrige schotschrift van nazihandlanger Martinus Duijvis
Aan het christelijke Nederlandsche volk zag het daglicht in januari 1941. Het boek ‘werd in beslag genomen en, nadat men gepoogd had mij voor gek

De Artillerie-Inrichtingen als hofleverancier van het gewapend verzet
In zijn magnum opus Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog besteedde Loe de Jong tientallen pagina’s aan de Artillerie-Inrichtingen in Zaandam. Zijn aandacht bleef

De onbekende verzetsgroep Kempenaar
In mei 2021 ontving het Gemeentearchief een flinke stapel documenten en foto’s van de Zaandamse firma P. & K. Bets. Tussen de papieren van deze

De synagoge als tastbare herinnering
Met het oog op het in oude luister herstellen van dat wat er resteert van de Zaandamse synagoge schreef ik onderstaand artikel. Een verkorte en

De mysterieuze verdwijning van de Zaanse synagoge-inventaris
Na de bevrijding bleek er van de Zaandamse synagoge-inventaris verrassend veel bewaard gebleven. In de daarop volgende decennia verdwenen vrijwel alle bezittingen alsnog, vaak op

Pieter Starreveld uit Koog: monumentenmaker
De geboren Zaankanter Pieter Starreveld maakte ruim twintig oorlogsmonumenten. Opvallend genoeg kreeg geen daarvan een plek in de regio waar hij zijn jongste jaren doorbracht.

De vergeten oorlogsdoden van Pieter Bon
Onzichtbaar voor de buitenwereld prijken hun namen op een plaquette bij de Zaandamse firma Pieter Bon. Maar in de Zaanse oorlogsliteratuur worden ze niet genoemd.

Henk Swart uit Oostzaan: geëxecuteerde verzetsstrijder en/of rover?
Tot voor kort dacht ik dat Pieter van den Heuvel de enige Oostzaner was die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd geëxecuteerd. Zijn dorpsgenoot Henk Swart

De laatste wil van Willem Ragut
De Zaandamse politiechef Willem Marinus Ragut leek aan te voelen dat hij het eind van de oorlog niet zou halen. Een half jaar voordat Hannie

De raadselachtige liquidatie van mevrouw (De) Haan uit Neck
In Korte metten, mijn boek over de tientallen Zaanse liquidaties, liet ik Neck buiten beschouwing. Dat buurtschap in de voormalige gemeente Wijdewormer hoort nu eenmaal

De acht verzetsstrijders van Gouwpark
Enkele jaren na de bevrijding kreeg Zaandam haar eerste verzetsstrijdersbuurt. George Jambroes, Jacob Goris, Henk Op den Velde, Dirk de Korte, Walraven van Hall en

46 Zaanse oorlogsmonumenten (plus nog 30)
Op de onvolprezen website Monumenten Spreken valt te lezen dat ‘in de Zaanstreek 28 oorlogsmonumenten te vinden’ zijn. Dat is te bescheiden; het zijn er

Hier en daar een monumentaal missertje
De argeloze passant zal het niet snel opvallen, maar wanneer u al dan niet toevallig langs een Zaans oorlogsmonument loopt, kijk dan eens nauwkeurig naar

Expositie in de Zaandamse synagoge
Op 11 februari 2021 rondde het Zaandijkse communicatieadviesbureau De Geheime Dienst de vormgeving af van een expositie in de voormalige synagoge op de Gedempte Gracht

De moord op Walraven van Hall
Op 12 februari 1945 stierf Walraven van Hall in Haarlem voor een vuurpeloton. Hieronder een fragment uit het slothoofdstuk van mijn biografie over deze Zaandammer,