
De dubbelrol van Dries Riphagen
Een van de grootste Nederlandse oorlogsmisdadigers was, tot zijn levensverhaal werd verfilmd, tevens een van de onbekendste. De Amsterdammer Bernardus Andreas (‘Dries’) Riphagen (7-9-1909) ontwikkelde zich tot een

Het empathisch onvermogen van Wim Thomassen
Wim Thomassen, de latere burgemeester van Zaandam, had een verleden als verzetsman. Het betekende niet dat ieder joods oorlogsslachtoffer kon rekenen op zijn empathie. “Uw

Meer ‘Zaanse’ Stolpersteine dan gedacht
De Zaanstreek telde tot een paar jaar geleden slechts twee Stolpersteine, messing gedenktekens waarop de tijdens de Tweede Wereldoorlog al dan niet omgekomen joden uit deze

Oorlogsschaakspel met Zaanse tint in Rijksmuseum
Het Rijksmuseum maakte in het voorjaar van 2016 bekend een nieuw object op te nemen in de vaste collectie, een van papierresten gemaakt schaakspel uit 1945. Er loopt

De katholieke Zaanstreek in verzet
Ter gelegenheid van een door Monumenten Spreken gemaakte documentaire over het oorlogsmonument bij de Bonifatiuskerk in Zaandam schreef voormalig pastor Pim Ligtvoet een inleiding. Hieronder

De uitgestelde bevrijdingsdag van een Zaandamse domineesdochter
Voor de Zaandamse verzetsstrijdster Hanneke Eikema begon de bevrijding pas op 8 mei 1945. Er ging een reeks traumatische ervaringen aan vooraf. Anderhalve week voor de Duitse

Extreem oorlogsgeweld in de Burgemeestersbuurt
Het zijn slechts twee straten in zuidelijk Zaandam, maar de Tweede Wereldoorlog drukte er een stevig stempel op. In de Burgemeester van de Stadtstraat en de

De Zaanse bejaarden in Hierden (?)
De Zaanstreek telt tientallen oorlogsmonumenten, variërend van standbeelden tot gedenkplaten. Maar ook buiten de regio zijn Zaanse herinneringen terug te vinden aan de jaren 1940-’45.

De joodse geschiedenis werd in Wormer vermalen
In de gemeente Wormer werden honderden tonnen joods erfgoed vernietigd. In opdracht van de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog, door de Nederlanders kort daarna. Gebedenboeken, Thorarollen, eeuwenoude heilige geschriften; dag na

Douwe Soepboer: vergeten verzetsgrootheid
In de verslaglegging over de Zaanstreek in de Tweede Wereldoorlog komt de naam Douwe Soepboer regelmatig voor, maar alleen in relatie tot het opblazen van het

Vrouwenverzet in de Zaanstreek en Waterland (1940-1945)
Op verzoek van de Contactgroep Verzetsgepensioneerden 1940-1945 en het Zaans verzet schreef ik het boekje Vrouwenverzet in de Zaanstreek en Waterland (1940-1945). Het zag in december 2015 het

Hoe fout was de Krommenieërweg?
In augustus 1945 zaten er in de Zaandamse Stationsstraatschool ruim vijfhonderd verdachten van collaboratie en zwarthandel opgesloten. De jongste gedetineerde ‘vierde’ er zijn zeventiende verjaardag , de oudste

De Typhoon had bijna een andere hoofdredacteur
Medio oktober 1944 trad Erwin Baumgarten toe tot de redactie van het illegale Zaanse blad De Typhoon, een van de twee voorlopers van het huidige

Het naoorlogs verzet tegen het Zaanse communisme
In zijn boekje Na vijftig jaar, waarin hij zijn verzetsactiviteiten gedurende de jaren 1940-1945 vastlegde, schreef Wormerveerder Jaap Boot (1918-2002) lovend over zijn communistische medestrijder

Waar is Lambeeks Hitlerfilm?
Zijn politieke keuze kan worden beschouwd als een domme vergissing. Het niet nee durven zeggen toen er werd aangedrongen op een NSB-lidmaatschap had vervolgens ingrijpende consequenties voor de