
Maarten Cieremans, geheim agent ‘acting according to circumstances’
Het is ongetwijfeld toeval, maar er liepen meerdere lijntjes van de Zaanstreek in oorlogstijd naar de inlichtingendiensten in Groot-Brittannië. Vier in bezet Nederland gedropte geheim

Het geplande, maar nooit geschreven CPN-gedenkboek
Geen politieke organisatie had tussen 1940 en 1945 zoveel doden te betreuren als de Communistische Partij van Nederland. Ruim duizend leden en sympathisanten stierven in

Hannie Schaft in de Zaanstreek
Hoewel Hannie Schaft er nooit heeft gewoond, zijn in de Zaanstreek twee monumenten geplaatst voor dit vermoorde icoon van het gewapend verzet. Hoe zit dat?

De onttakeling van een oorlogsherinnering
De afbraak van wat na de bevrijding de Zaanse commandopost van de Binnenlandse Strijdkrachten werd, betekent het zoveelste verlies van een tastbare herinnering aan de

De joodse familie Berliner, afgedankt en opgejaagd
Keulenaar Ernst Berliner was in de jaren dertig coach en kameraad van de Duitse wereldkampioen wielrennen Albert Richter. Die verzette zich tegen het Hitler-regime en

De jacht op de laatste illegale zender (3)
Met de vrijheid in zicht was er in bezet Nederland nog maar één illegale zender in de lucht. En die werd opgejaagd door de nazi’s.

De jacht op de laatste illegale zender (2)
Met de vrijheid in zicht was er in bezet Nederland nog maar één illegale zender in de lucht. En die werd opgejaagd door de nazi’s.

Ongewenst. De wereldkampioen wielrennen en zijn joodse coach
‘Albert Richter is een hoogbegaafde sprinter, een getalenteerde renner waarvoor de Duitse wielrensport nu al een eeuwige ereplaats naast zijn succesvolle voorgangers moet inruimen.’ Nog

De Honigdirectie in opstand
De vier directieleden van de Koogse zetmeelfabriek De Bijenkorf, de latere Honigfabriek, kwamen op uiteenlopende manieren in opstand tegen de Duitse bezetter. Een van hen

De Zaanstreek in oorlogstijd
Op 17 april 2022 ging in het uitverkochte Zaandamse filmtheater De Fabriek de documentaire De Zaanstreek in oorlogstijd in première. Een eerste indruk van de

De zuivering van de Zaanse sport
Dat Nederlandse rechters na de oorlog tienduizenden collaborateurs en andere deutschfreundlichen straften is bekend. Dat ook de sportbonden sancties oplegden aan ‘foute’ leden zullen minder

Hoe verzetsheld Joop Keijzer na de oorlog in ongenade viel (1)
In Israël heeft Yad Vashem Joop Keijzer de eretitel Rechtvaardige onder de Volkeren toegekend. De Zaandijkse agent redde namelijk tijdens de Tweede Wereldoorlog een groot

De Zaanse bevrijding van binnenuit
Een mij onbekend Zaans lid van de Binnenlandse Strijdkrachten (uit de derde compagnie; omgeving Koog-Zaandijk) tikte in juli 1945 een verslag over de gespannen periode

Co van Tijen, vermetele vliegtuigpionier en verraden verzetsman
De geboren Wormerveerder Co van Tijen was een luchtvaartpionier, avonturier en verzetsstrijder. De beruchte V-Mann Anton van der Waals maakte in 1943 een eind aan

Marinus Bibbe, de vergeten verzetsman die zelf niet kon vergeten
Loe de Jong schatte het aantal Nederlandse verzetsstrijders op ongeveer 45.000. Inmiddels is duidelijk dat het er veel meer waren. Onder wie Rienus Bibbe, een