Verhalen over de Tweede Wereldoorlog
Het is slechts bij weinigen bekend, maar Willem Ragut was tijdens de oorlog tweede keus bij de aanstelling van een nieuwe politiebaas voor Zaandam. Als het aan burgemeester Cornelis van Ravenswaay had gelegen was niet deze gehate politieman, maar de Amsterdamse inlichtingenchef Douwe Bakker benoemd tot korpsleider in het rode Zaandam. Bakker was een misschien nog wel grotere crimineel en antisemiet dan Ragut, die … Lees meer
Kort geleden dook onderstaande foto op. Volgens een aantekening op de achterkant betreft het de 1ste groep, 2de sectie, 3de compagnie (Strijdend Gedeelte) van de Binnenlandse Strijdkrachten. Er poseerden vooral Kogers en Zaandijkers voor de fotograaf. Hun voor- en achternamen c.q. schuilnamen zijn in 1945 opgeschreven door verzetsman Henry Brinkman (13-1-1920). In cursief heb ik er hun functies … Lees meer
Het zou interessant zijn om een uitgebreid onderzoek te kunnen lezen naar de handelingen van de Zaandamse politie gedurende de oorlogsjaren. Niet alleen omdat onder leiding van de felle NSB-burgemeester Cornelis van Ravenswaay verwoede pogingen zijn gedaan om het plaatselijke korps te nazificeren, maar ook omdat diverse politiemannen zich op alle mogelijke manieren verweerden tegen de bezetter. Van Ravenswaay … Lees meer
Nadat de Zaandamse joden begin 1942 waren verbannen naar Amsterdam en Westerbork werd de synagoge op de Gedempte Gracht door de nazi’s in gebruik genomen als paardenstal. Tot op heden is onduidelijk waar de inventaris terechtkwam. In het strafdossier van de Zaandamse politiechef Tonny Jansen wordt een tipje van de sluier opgelicht. Na de Zaandamse jodendeportatie bleef … Lees meer
Voordat Zaandammer George Jambroes als geheim agent mocht afreizen naar bezet Nederland onderging hij in Engeland een verhoor. Het verslag daarvan bleef bewaard. Op 18 maart 1942 kwam, na een lange zwerftocht door Europa, de Zaandamse leraar George Louis Jambroes (Amsterdam, 22-4-1905/Mauthausen, 7-9-1944) aan in Groot-Brittannië. Net als alle andere Engelandvaarders werd hij daar onderworpen … Lees meer
De mensen achter het onvolprezen project Monumenten Spreken deden in hun zoektocht naar oorlogsinformatie af en toe prachtige vondsten. Zo vond een van hen onderstaand filmpje op YouTube. Het is geplaatst door Frans Verkade, de zoon van de maker. Begin mei 1945 schoot Jacobus (‘Co’) Verkade (in 2008 overleden, 102 jaar oud) de beelden vanuit de tuin van zijn eigen woning aan … Lees meer
De CPN-oproep om de joodse bevolking te steunen en het werk neer te leggen was dapper, maar ook naïef. Dat de Zaanstreek een grote rol speelde in de Februaristaking van 1941 is alom bekend. In en om Zaandam legden minstens 15.000 mensen twee dagen lang het werk neer als protest tegen de in gang gezette jodenvervolging. … Lees meer
Soms krijg je zomaar een pareltje in de schoot geworpen. Zoals een op YouTube geplaatst, ontroerend liedje van Uut en Ber Hulsing. Het inmiddels vrijwel vergeten Zaandamse verzetsechtpaar zong het na de bevrijding voor een slinkend, want communistisch publiek. Parool-journalist Paul Arnoldussen schreef in 1994 een mooi artikel over dit communistische stel. “De eerste slachtoffers van … Lees meer