Verhalen over de Tweede Wereldoorlog
Gerard Kuiters was in 1943 onder meer verantwoordelijkheid voor de arrestatie van de Zaandamse verzetsstrijder Sjef Swolfs. Die moest dat met de dood bekopen. Desondanks werd Kuiters na de oorlog opmerkelijk licht bestraft. In mijn boek over de Zaanse verzetsvrouw/verraadster Francisca de Munck-Siffels wijd ik een hoofdstuk aan deze Amsterdamse handlanger van de Sicherheitsdienst. Hierbij … Lees verder
Ter gelegenheid van de viering van 75 jaar bevrijding maakte ik op verzoek van het 4 en 5 meicomité Zaanstad een wandelroute tussen de twee Zaandamse locaties waar op 5 mei de festiviteiten zouden plaatsvinden, de Dam en de Bullekerk. Het coronavirus gooide roet in het eten. Als schrale troost vindt u hieronder de wandeling … Lees verder
Tussen het einde van de Duitse bezetting en 1974, het geboortejaar van Zaanstad, had de gemeente Zaandam vijf burgemeesters. Hun namen zijn nog altijd zichtbaar in de openbare ruimte. Op één na. Van Gé Franken – die toch ruim zeven jaar eerste burger was en ook nog eens kon bogen op een imposant oorlogsverleden – … Lees verder
Voor een beoogd boek over de jodenvervolging in Nederland (en in het bijzonder de gevolgen in de Zaanstreek) schreef ik onderstaande inleiding. De publicatie kwam niet van de grond, reden om het artikel hier te plaatsen. Een longread over een donkere periode. De jodenvervolging lijkt op het eerste gezicht grotendeels aan de Zaanstreek voorbij te … Lees verder
Ad van Liempt betwijfelt sterk of de kampcommandant van Westerbork een relatie had met een joodse gevangene. Andere bronnen bevestigen echter Gemmekers vertier met een jonge Zaandamse. Zaans tintje Aan de – zeer lezenswaardige, maar omstreden – biografie van Ad van Liempt over Albert Gemmeker, de commandant van kamp Westerbork, zit een miniem Zaans tintje. … Lees verder
Bij het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie bevindt zich een oorlogsverhaal van Zaandammer Gerardus (‘Gerrit’) Bakker. Deze communistische verzetsman werd op 23 november 1943 (hij noemt zelf abusievelijk een andere datum) als gevolg van verraad door de Sicherheitspolizei in de Albert Hahnstraat van zijn bed gelicht. Na te zijn veroordeeld is deze timmerman afgevoerd naar Duitsland. … Lees verder
De gemeenteraad van Zaanstad besloot in 2010 unaniem dat het Inverdanproject ‘pas is afgerond als de synagoge in oude luister is hersteld’. Het duurde sindsdien ruim acht jaar voor een projectontwikkelaar het tot winkel verbouwde monument op de Gedempte Gracht kocht en zich bereid verklaarde het te restaureren. Uit teruggevonden documenten wordt duidelijk hoe de … Lees verder
In 2017 werd er een nieuwe gevelsteen geplaatst in wat resteerde van de Zaandamse synagoge. Het inspireerde Willem Munters om een toepasselijk gedicht te schrijven. zaandam 1865 de wind fluistert de gevelsteen vreemde tekens in het heiligdom, Eeuwige, dat uw handen hebben neergezet huis van samenkomst vanaf het begin 75 jaar lang fluistert de wind … Lees verder