Verhalen over de Tweede Wereldoorlog
In 2017 werd er een nieuwe gevelsteen geplaatst in wat resteerde van de Zaandamse synagoge. Het inspireerde Willem Munters om een toepasselijk gedicht te schrijven. zaandam 1865 de wind fluistert de gevelsteen vreemde tekens in het heiligdom, Eeuwige, dat uw handen hebben neergezet huis van samenkomst vanaf het begin 75 jaar lang fluistert de wind … Lees meer
Op 9 februari 1945 fusilleerden de Duitsers op de Burcht in Zaandam tien Todeskandidaten. Het was een vergelding voor een moordaanslag op de collaborerende politieman Frans Willemse, vier dagen eerder. Exact een jaar na de executie publiceerde de net bij De Typhoon begonnen verslaggever Jan Hottentot (1914-2003) in dat voormalige verzetsblad een gedicht over de dodelijke … Lees meer
Op verzoek van de gemeente Wormerland maakte ik een tekst die tijdens de Dodenherdenking op 4 mei 2018 is voorgelezen bij de twee oorlogsmonumenten in Wormer en Neck. Ik schreef het volgende: Dames en heren, jongens en meisjes, Ook dit keer bent u gelukkig met velen naar de jaarlijkse herdenking gekomen. Onze gedachten gaan vanavond … Lees meer
Tien mannen en vrouwen vormden in oktober 1941 de leiding van wat zou uitgroeien tot het belangrijkste verzetsblad, Vrij Nederland. In de daarop volgende maanden belandden ze bijna allemaal voor het vuurpeloton of in een cel. De overlevenden vertelden na de bevrijding hun oorlogsverhaal. Op die ene onbetrouwbaar geachte Zaandammer na, Anton Stam.Portret van een … Lees meer
De Tweede Wereldoorlog was smerig en ongewis. De Zaankanters die zich keerden tegen de bezetter en zijn handlangers pionierden en probeerden, onwennig als ze waren met de spelregels van de nieuwe, nazistische orde. Dat leidde tot grootse daden, maar ook tot onzekerheden, fouten en soms bovenmenselijke spanningen. Aan de hand van enkele tientallen Zaanse … Lees meer
Op 22 maart 2018 overleed Johanna Stijntje (‘Jopie’) Draaisma-van Doeland (Koog aan de Zaan, 7-9-1922). Een paar jaar eerder interviewde ik haar, over haar illegale activiteiten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Bescheiden als mevrouw Draaisma was, had ze daarover eerder vooral gezwegen. Haar overlijdensadvertentie stond in de krant op de dag dat – toeval bestaat – in het … Lees meer
In de eerste jaren na de bevrijding was Walraven van Hall een begrip in Nederland. Het valt onder meer af te lezen aan de hoeveelheid geboortekaartjes in het familiearchief waarop blijde ouders kenbaar maken hun pasgeboren zoon als eerbetoon Walraven of Wally te hebben genoemd. (Een jaar of wat geleden ontving ik een mail van een moeder … Lees meer
Wally van Hall (de kleinzoon van), DNB-directeur Nout Wellink en ondergetekende tijdens de boekpresentatie (10-2-2006) Foto J. v/d Wal Voor ik mij zette aan een levensverhaal over Walraven van Hall publiceerde ik wel eens boekjes, maar qua volume legden die weinig gewicht in de schaal. Walraven van Hall. Premier van het verzet (1906-1945) daarentegen was het serieuzere werk. Mijn … Lees meer