Verhalen over de Tweede Wereldoorlog
Tussen de ruim 71.000 BVD-dossiers die het Nationaal Archief eind 2022 vrijgaf, zit er één waarin prins Bernhard en zijn moeder, de van zijn bezittingen beroofde joodse antiquair Jacques Goudstikker, Hermann Göring en de met hem bevriende kunstrover Alois Miedl samenkomen. Alois Miedl (München, 3-3-1903) klom in Duitsland achtereenvolgens op tot directeur van de Schantung-Handelsaktiengesellschaft … Lees meer
Zijn naoorlogse strafdossier bevat een foto, de enige afbeelding die ik van hem ken. De eind-veertiger die hij dan is, bezit een glad gezicht. Zijn strak naar achteren gekamde haar heeft weinig volume. Al met al oogt hij weinig opvallend. Op straat zou je hem straal voorbij lopen. Maar wanneer je het oorlogs-CV van deze … Lees meer
In 1943 zong een driejarig joods meisje uit Amsterdam wat liedjes voor haar ondergedoken vader en moeder. De peuter, haar ouders en de geluidsopname overleefden de oorlog. Haar grootouders – ook hoorbaar op de plaat – stierven in vernietigingskamp Sobibór. Andries Gobes (1909) en Sara Gobes-Vleeschhouwer (1910) hadden al vroeg door dat de bezetting van … Lees meer
Naarmate de nederlaag dichterbij kwam, vernietigden de nazi’s steeds meer bewijsmateriaal dat na de bevrijding tegen hen gebruikt kon worden. Wonderbaarlijk genoeg overleefden honderden dossiers van gevangenen die door Duitse rechtbanken werden veroordeeld de Tweede Wereldoorlog. Rheinbach en Siegburg Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies beschikt over flink wat dossiers van tussen 1941 … Lees meer
Had Max Lewin (2-10-1919) zich tijdens de Tweede Wereldoorlog niet verborgen, dan waren we verstoken gebleven van Radio Veronica. Maar ook van een internationale spionageaffaire, een handvol extreemrechtse partijen en bladen en wellicht zelfs van een bomaanslag op de Amsterdamse metro en de ontvoering van Provo-kopstuk Roel van Duijn. Enfin, daarover kunt u allemaal lezen … Lees meer
Omdat er nog enkele direct betrokkenen in leven zijn heb ik de personen in onderstaand artikel een alternatieve naam gegeven. Het verhaal over de Waffen-SS’er en zijn joodse echtgenote is echter te bizar om onvermeld te laten. Laten we hem Cees noemen en haar Rifka. Twintigers wanneer ze elkaar medio jaren ’30 het jawoord geven. … Lees meer
Er bestaan meerdere voorbeelden van verzetsstrijders die na hun arrestatie voor de Duitsers gaan werken. Bert Brune is een van de opvallendste in dat gezelschap. De Purmerendse logementhouder wordt zowel slachtoffer als medewerker van de Sicherheitsdienst. Zijn dubbelspel leidt tot talloze arrestaties en doden. Mijns inziens zijn er nog wel wat collaborateurs aan wie een … Lees meer
Duizenden Nederlandse militairen belandden tussen 1940 en 1945 in krijgsgevangenschap. Een klein deel van de Personalkarte die de nationaalsocialisten bijhielden is bewaard gebleven. Enkele voorbeelden, aan de hand van Zaanse gevangenen. Veel militairen vielen tussen 10 en 15 mei 1940 in Duitse handen. Er waren ook nogal wat soldaten en officieren die in mei 1943 … Lees meer