Verhalen over de Tweede Wereldoorlog
Op 24 september 1994 overleed Gé Franken op 74-jarige leeftijd in Zaandam, waar hij eerder onder meer burgemeester en Bruynzeel-directeur was. Het scheelde echter weinig of deze oud-verzetsstrijder vond al een halve eeuw eerder een (gewelddadig) einde. Zijn vijanden: enkele mede-illegalen. Hieronder een fragment over die angstige weken uit mijn in 2024 verschenen boek Gé … Lees meer
Moeten kinderen van collaborateurs geweerd worden in bepaalde beroepen, zoals een deel van de Nederlanders wil? En wat heeft mijn voormalige leraar daarmee te maken? ‘Fout’ verleden ‘Eén op de vijf Nederlanders ziet kinderen van ouders met een “fout” oorlogsverleden liever niet in publieke functies als het onderwijs, de politiek of de journalistiek’, aldus NRC … Lees meer
Veel leden van de familie Kaars Sijpesteijn, bekend van de linoleumfabriek in Krommenie/Assendelft, moesten niets hebben van de nazistische ideologie. Een aantal van hen bood verzet tegen de ‘nieuwe orde’. Dat gebeurde soms op onorthodoxe wijze. Engelandvaarder Casper Hendrik (‘Hein’) Kaars Sijpesteijn behoorde tot de weinige Engelandvaarders die tijdens de bezetting met een boot de … Lees meer
Bureaucratie en onwetendheid zijn van alle tijden. De weduwe van Walraven van Hall diende in 1947 een aanvraag in voor een oorlogsuitkering. Dat ging minder makkelijk dan gedacht. Eerst moest maar eens worden bewezen dat de gefusilleerde Van Hall, voordien de centrale man van de Nederlandse illegaliteit, daadwerkelijk in het verzet had gezeten. Gezondheidsschade In … Lees meer
Grete Weil was een van de belangrijkste naoorlogse Duitse auteurs. Deze met literaire prijzen overladen kroongetuige van het joodse leven in Nederland gedurende de jaren dertig en veertig dook in 1943 onder in Amsterdam. Maar waarom verliet ze haar onderduikadres om naar Koog aan de Zaan te gaan? Liberaal milieu Het leven lonkt naar de … Lees meer
Ben Korsten was een liegende collaborateur, een vreemdgaande alcoholist en een morfineverslaafde. In de jaren zestig maakten conservatieve kabinetten desondanks intensief gebruik van deze eerste spindoctor in de Nederlandse politiek. Zijn BVD-dossier is onthullend. ‘Korsten? Een grote nul.’ Mannetjesmaker De grote lijnen in het leven van Bernardus Simon Korsten (Hillegom, 9-5-1916) zijn bekend en zelfs … Lees meer
Toen de oorlog voorbij was, begon voor duizenden voormalige verzetsstrijders de ellende pas. Ze werden hun verdere leven achtervolgd door de demonen uit het verleden. Dossiers die de Stichting 1940-1945 aanlegde over Zaanse oud-strijders laten zien hoe groot het leed was. 83.000 dossiers Het Nationaal Archief beschikt over 83.000 dossiers over personen die na de … Lees meer
Tussen 1940 en 1945 bestond er geen officieel Oranje-elftal. Toch voetbalde het Nederlandse team. Het was samengesteld uit spelers die in de Arbeitseinsatz belandden. In deze officieuze nationale ploeg speelden ook Zaankanters. ‘Verzwegen Oranje’ De bezetting van Nederland betekende niet dat de belangstelling voor voetbal afnam. Het spelletje bleef ook tussen 1940 en 1945 ongekend … Lees meer