Verhalen over de Tweede Wereldoorlog

Lores lef. Het verzet van een joods ‘ijskonijn’

Lore Durlacher was politiek vluchteling, links en joods. En dus gehaat door de nazi’s. Tijdens de Tweede Wereldoorlog groeide dit ‘ijskonijn’ uit tot een van Nederlands meest onverschrokken verzetsstrijders.  Een week voor de Tweede Wereldoorlog uitbrak, vertrok Lore Zilly Durlacher (3-12-1920) naar Nederland. Als progressieve joodse vrouw had ze niets meer te zoeken in het … Lees meer

Carla Simons: ‘Ik wil leven’

De joodse Carla Simons had een relatie met de Italiaanse hoogleraar Romano Guarnieri. Diens steun aan Hitlers bondgenoot Mussolini betekende aanvankelijk haar redding. Maar toen Guarnieri afstand nam van het fascisme en in een Italiaanse cel verdween, trok Adolf Eichmann persoonlijk het net dicht. “Ik heb opdracht gegeven om Simons per omgaande voor tewerkstelling naar … Lees meer

Kristallnacht in Vlotho, vlucht naar Zaandam. ‘Ze gedroegen zich als wilden’

In mijn boek Eisendrath, een verzonken familie komen ook de lotgevallen van de Duits-joodse familie Juchenheim aan bod. Na de Kristallnacht vluchtte een aantal gezinsleden naar Nederland. Hier het hoofdstuk over die angstige periode in 1938. Nog geen jaar na de uitreis van Emma, zijn moeder, wordt voor Paul Juchenheim de situatie onhoudbaar. Hoewel getrouwd … Lees meer

Joop de Munck mocht niet in Spanje vechten

Een van de genoemde Zaanse Spanjestrijders in het gelijknamige, met de Bredenhofprijs bekroonde boek was Joop de Munck. Maar de daarin geuite veronderstelling dat deze jongeling in Spanje werd afgewezen als brigadist omdat hij te jong was, klopt niet. De reden voor zijn gedwongen terugkeer naar Nederland was veel banaler. Net als zijn twee jaar … Lees meer

Het begin van het Englandspiel

In mijn boek De levens van Johnny de Droog besteed ik aandacht aan het begin van het Englandspiel, dat tientallen Nederlandse geheim agenten het leven kostte. Hieronder het hoofdstuk over de eerste agenten die in de Duitse val liepen. Het boek over verzetsstrijder en V-Mann De Droog is overigens verkrijgbaar via iedere boekhandel. In de … Lees meer

De spionerende minister, de vigerende staatssecretaris en de bankierende verzetsleider

De vorige staatssecretaris van Defensie (en latere minister van Infrastructuur en Waterstaat), Barbara Visser, woont in wat vroeger de achtertuin was van ‘bankier van het verzet’ Walraven van Hall. Een van haar partijgenoten was een halve eeuw daarvoor minister van Defensie. Deze Hans de Koster trok in de oorlog op met… Walraven van Hall. Henri … Lees meer

Voor het vuurpeloton bestemde Oostzaner leefde nog 46 jaar

De Oostzaanse NSB-burgemeester De Bree arresteerde in 1943 zijn plaatsgenoot Marinus Kuijt, op verdenking van zwarthandel. Toen bleek dat Kuijt ook nog een geladen vuurwapen op zak had, was hij rijp voor de doodstraf. Wonderbaarlijk genoeg overleed hij pas in 1989. Hoe kon dat?  Johannes Alexander Antonius de Bree begon op 11 juli 1942 als … Lees meer

De hechte verzetsbanden tussen Urk en de Zaanstreek

Tijdens de oorlog liepen er heel wat verzetslijntjes tussen het gereformeerde vissersdorp Urk en de ‘rode’ Zaanstreek. Toeval? De oplettende beschouwer van het digitale Joods Monument Zaanstreek zag het wellicht: de gemeente Urk wordt daar meermalen genoemd. Op de site urkinoorlogstijd.nl is het omgekeerde zichtbaar: daar duikt met enige regelmaat de Zaanstreek op. Waar komt … Lees meer